Design systems als basis voor consistente, toegankelijke digitale diensten

Een design system is een verzameling visuele componenten zoals knoppen, kleuren, typografie en richtlijnen die de basis leggen voor het ontwerp en de ontwikkeling van digitale diensten. Door uniforme bouwstenen te gebruiken, kunnen teams snel en efficiënt digitale producten ontwikkelen zonder afbreuk te doen aan kwaliteit of toegankelijkheid. Design systems zorgen voor consistentie, vereenvoudigen onderhoud en verbeteren de herkenbaarheid.

Een belangrijk thema tijdens de week was toegankelijkheid, waarbij keuzevrijheid essentieel is. Design systems maken het eenvoudig om inclusieve opties aan te bieden, zoals contact via e-mail of telefoon, wat drempels verlaagt voor mensen met specifieke behoeften, zoals doven of slechthorenden. Toegankelijke componenten stellen organisaties in staat om vanaf de basis inclusieve ervaringen te ontwerpen.

In design systems worden vaak twee benaderingen gebruikt: het Lego- en het Playmobil-model. Het Lego-model biedt modulaire componenten die aanpasbaar zijn, ideaal voor maatwerk. Het Playmobil-model daarentegen biedt kant-en-klare onderdelen die eenvoudig te combineren zijn voor snelle en consistente ontwerpen. Deze flexibiliteit stelt organisaties in staat een systeem te kiezen dat past bij hun schaal en doelstellingen, terwijl de gebruikerservaring uniform blijft.

Duurzaamheid in design systems werd tijdens de week als een kernonderwerp gepresenteerd. Door kleuren, lettertypen en code tot het essentiële te beperken, kunnen laadtijden worden verbeterd en de energie-impact van digitale producten worden verminderd. Deze “minder is meer”-aanpak ondersteunt niet alleen snelheid en efficiëntie, maar past ook bij de maatschappelijke verantwoordelijkheid die bedrijven willen nemen voor hun digitale voetafdruk.

Veel design systems bieden toegankelijke componenten en ingebouwde checklists waarmee teams zelfstandig basiscontroles op toegankelijkheid kunnen uitvoeren, zoals toetsenbordnavigatie en schermlezerondersteuning. Dit vergroot de bewustwording over toegankelijkheid en verlaagt de drempel om inclusieve ontwerpen te maken, wat op zijn beurt de ontwikkelsnelheid kan verhogen. Door toegankelijkheid als standaard te implementeren op componentniveau leg je een sterke basis. Het blijft echter cruciaal om het volledige product regelmatig te testen om te zorgen voor een inclusieve ervaring voor alle gebruikers. Externe audits blijven hierbij noodzakelijk om te bevestigen dat de toegankelijkheid op alle niveaus, zowel component- als paginaniveau, wordt gewaarborgd.

Tijdens de week werd ook besproken hoe moeilijk toegankelijke documenten, zoals pdf’s, beter toegankelijk kunnen worden gemaakt door ze om te zetten naar gestructureerde webpagina’s. Dit verbetert de toegankelijkheid voor visueel beperkte gebruikers en zorgt ervoor dat complexe informatie eenvoudiger doorzoekbaar en leesbaar wordt voor een breed publiek.

Design systems maken het mogelijk om sneller, efficiënter en met behoud van kwaliteit digitale diensten te ontwikkelen. De inzichten van de NL Design System Week bevestigen weer eens dat design systems een belangrijke rol spelen in de toekomst van toegankelijke en duurzame digitale producten. Door toegankelijke en herbruikbare bouwstenen te bieden, helpen ze organisaties om digitale ervaringen te creëren die beter bereikbaar zijn voor iedereen.